ดอกบัวหลวงเป็นต้นเค้าของพุทธศิลปไทย
และเป็นองค์ประกอบเชิงศิลปที่นิยมทำเป็นรูปรองรับ พระพุทธปฏิมากร
สถูปเจดีย์ อาคารที่ร้างขึ้นสำหรับสถาบันพระมหากษัตริย์
อาคารสำำหรับสถาบันทางพระพุทธศาสนา เทวรูป และเครื่องราชูปโภค ฯลฯ
ใน “พจนานุกรมสถาปัตยกรรมและศิลปเกี่ยวเนื่อง” ของอาจารย์โชติ กัลยาณมิตร กล่าวถึงศัพท์เกี่ยวกับบัวในศิลป ว่ามี
ฐาน ใช้ลวดบัวและลายบัวหงาย บัวคว่ำ บัวปากฐาน บัวปากปลิง บัวลูกแก้ว บัวหลังเจียดหน้าจั่ว ใช้ลายเทพพนม กอบัว หน้าขบ หน้าสิงห์ พระนารายณ์ทรงครุฑ พระพรหมทรงหัวเสา ใช้บัวปากพานหรือบัวแวง บัวกลุ่ม ตีนเสาลายกาบพรหมศร
เสาลอย ใช้หัวเม็ดทรงมัณฑน์ บัวกลุ่ม บัวตูม